مدل‌سازی عددی سه بعدی گردش‌آب در تنگه هرمز

خلیج‌ فارس یکی از مهمترین آبراه‌های جهان است که کشورهای موجود در این حوزه، دو سوم نفت جهان را تأمین می‌کنند. این خلیج از طریق تنگه هرمز به دریای عمان و اقیانوس هند متصل می‌شود. گردش آب خلیج‌ فارس و تنگه هرمز با توجه به کاربرد آن در کشتیرانی، شیلات و تخمین نحوه انتشار آلودگی همیشه از اهمیت زیادی برخوردار بوده است، به همین دلیل از سال 1918 تاکنون مطالعات زیادی در خصوص نحوه گردش آب در خلیج‌ فارس و تنگه هرمز صورت گرفته است. به گفته(Alhajiri, 1991) در هر 6 دقیقه یک کشتی اقیانوس پیما از این تنگه می‌گذرد که این خود نشان از اهمیت بسیار زیاد این تنگه است. گردش آب در تنگه هرمز به صورتی است که آب دریای عمان از سطح و از سمت سواحل ایران به بالادست خلیج‌ فارس جریان می‌یابد و آب نسبتاً شورتر خلیج‌ فارس از لایه‌های پایینی و از سمت کشور عمان به خلیج عمان می‌ریزد. هدف از این مطالعه، بررسی نحوه گردش آب در تنگه هرمز با استفاده از مدل سه بعدی هیدرودینامیکی کوهیرنس (Luyten et al, 1999)است که در 10 لایه از سطح تا بستر گردش آب مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته است. در این مدل، داده‌های هواشناسی 54 ساله به‌صورت میانگین روزانه بکار گرفته شده و همچنین چهار مؤلفه اصلی جزرومد O1, K1, S2, M2 در مدل اعمال شده‌اند. مدل مذکور به‌صورت روزانه، الگوی جریان از سطح تا بستر را براساس تغییرات چگالی و شوری و تبادل باروکلینیکی بین گرادیان فشار و گرادیان چگالی را محاسبه و شبیه‌سازی نموده است. پیش‌بینی‌های به‌عمل آمده توسط مدل با مشاهدات میدانی در تنگه هرمز مقایسه شده که دارای توافق بسیار خوبی هستند.